(1880 - 1928) Celî sülüs yazıda tanınmış Türk hattatı.
Ömer Ziyâ (Vasfi) Efendi 20 Cemâziyelevvel 1297 (30 Nisan 1880) tarihinde Tophane semtinde doğdu. Babası Hırka-i Şerif Camii hatibi Eyüp Sabri Efendi’dir. İbtidâîden sonra Tophane’de bulunan Feyziye Rüşdiyesi’nde hattat Çukurcumalı Kadri Efendi’den aklâm-ı sitteyi meşke başladı. 1896’da idâdîyi bitirdi. 1898’de Sultan Ahmed Camii’nde Kazasker Mehmed Esad Efendi’nin cami derslerine devam ederek 1904’te icâzetnâme aldı. Bu arada Rifâî Aziz Efendi’den nesta‘lik ve sülüs, Kâmil Efendi’den (Akdik) sülüs ve divanî yazılarını öğrendi. Sâmi Efendi’den nesta‘lik ve celîsini, sülüs celîsini tekrar meşkederek nesta‘lik yazıdan 1907’de icâzet aldı. 1899’da babasının ölümü üzerine Hırka-i Şerif Camii hatipliğine getirildi ve ölümüne kadar bu görevi sürdürdü. Camideki vazifesi dolayısıyla kendisine “Hatip Ömer” de denilirdi. Mevlevî tarikatına mensup olan Ömer Vasfi Efendi çalıştığı Eytâm Şubesi’ndeki görevinden ayrıldıktan sonra çeşitli okullarda Kur’an, hat, tarih ve coğrafya dersleri verdi. Celî sahasında Sâmi Efendi seviyesinde eserler ortaya koydu. Üsküdar’da Ayazma Camii’ndeki yazısı ile Kısıklı Camii ve çeşmesinin yazıları, Mekteb-i Nüvvâb’ın (halen İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi’nin bulunduğu bina) kitâbesi, Edirne’de Meriç nehri (Yeniköprü) başında Hacı Âdil Bey Çeşmesi’ndeki besmele ile dört tarafındaki sülüs kitâbeler, İstanbul’da Hırka-ı Şerif Camii’nde zerendûd levha, Eyüp’te Sultan Reşad Türbesi’nin kapısı üstüne konmuş müsennâ celî sülüs âyetle türbenin içinde paftalı kuşak yazısı günümüze ulaşan eserleri arasındadır. Ömer Vasfi Efendi 26 Kasım 1928’de vefat etti ve Eyüp’te Gümüşsuyu Kabristanı’na defnedildi.
BİBLİYOGRAFYA
İbnülemin, Son Hattatlar, s. 262-267; M. Uğur Derman, Türk Hat Sanatının Şâheserleri, İstanbul 1982, rs. 50; a.mlf., “Eyüp Sultan Reşâdiye Nümûne Mektebi’nin Kazınmış Kitabesine Dair”, Eyüp Sultan Sempozyumu III: Tebliğler, İstanbul 2000, s. 170-175; a.mlf., “Kardeş İki Hattatımız: Hatib Ömer Vasfi Efendi-Neyzen Emin Efendi”, 50 Sanat Sever Serisi, sy. 22, İstanbul 1966, s. 1-5; Onur Oral, Edirne Hat Sanatı, İstanbul 1985, s. 131-133; Şevket Rado, Türk Hattatları, İstanbul 1984, s. 250-251; İslâm Kültür Mirâsında Hat San‘atı (haz. M. Uğur Derman), İstanbul 1992, s. 226-228; Ali Alparslan, Osmanlı Hat Sanatı Tarihi, İstanbul 1999, s. 125-126; Muhittin Serin, Hat Sanatı ve Meşhur Hattatlar, İstanbul 2003, s. 204, 205.
Müellif: Ali Alparslan
Bu madde TDV İslâm Ansiklopedisi’nin 2007 yılında İstanbul'da basılan 34. cildinde, 83-84 numaralı sayfalarda yer almıştır.